همانطور که از اسم آن بر میآید سیال فقط از یک طرف آن میتواند وارد شود و زمانی که در یک مسیر قرار دارد جریان سیال از طریق مخالف آن غیرممکن است. در اکثر شیرها محل ورود سیال به شیر مطرح نیست و میتواند از دو طرف آن باشد؛ ولی در شیر یک طرفه فقط سیال از یک طرف شیر میتواند وارد شود که به همین علت اگر در محلی قرار دارد و میخواهیم جریان را درمسیرمخالف عادی خود عبور دهیم بایستی این شیر را برعکس نماییم یا این که داخل آن را درآوریم که در این صورت حالت شیر یک طرفه را از دست خواهد داد. شیرهای یک طرفه در دو طرح اساسی به نام شیر یک طرفه لولایی و شیر یک طرفه فشاری ساخته میشوند.
شیرهای یک طفه لولایی
این شیر که مصرف بیشتری دارد دارای بدنه و درپوش میباشد که درون آن دیسکی که ممکن است یکی یا دوتایی باشد به وسیله پین مخصوصی به بدنه لولا شده و آویزان میباشد. البته در نوع دوتایی آن این پین بین دو دیسک قرار دارد. جریان سیال درموقع ورود دیسک را به طرف مسیر خود بلند کرده و از اطراف آن عبورمیکند. درموقع قطع جریان دیسک به نشیمنگاه چسبیده و اجازه برگشت به سیال را نمیدهد.